بیماری‌ها و مشکلات پروستات، خصوصاً در بین مردان بالای 50 سال شایع هستند. پروستات یک غده کوچک است که فقط در بدن مردان وجود دارد. لوله‌ای که ادرار را به خارج از بدن هدایت می‌کند (مجرای ادراری) از میان این غده عبور می‌کند. غده پروستات یک مایع سفید رنگ غلیظ تولید می‌کند که با اسپرم مخلوط شده و مایع منی را تشکیل می‌دهد.
غده پروستات اندازه و شکل یک گردو را دارد، اما معمولاً با بالا رفتن سن رشد کرده و بزرگتر می‌شود. البته، گاهی اوقات، برخی عارضه‌ها، باعث تورم این غده می‌شوند؛ این عارضه‌ها عبارتند از:
- بیماری بزرگ شدن پروستات
- پروستاتیت (التهاب پروستات)
- سرطان پروستات
پروستات چیست؟
پروستات یک غده کوچک در بدن مردان است که به تولید مایع منی کمک می‌کند. این غده که زیر مثانه و جلو مقعد قرار دارد، قسمت بالای مجرای ادراری را احاطه کرده است. پروستات با بالا رفتن سن بزرگتر می‌شود؛ اما گاهی اوقات این غده بیش از اندازه بزرگ می‌شود که این می‌تواند یک سری مشکلات پزشکی را برای فرد ایجاد کند.
بزرگ شدن پروستات
بزرگ شدن پروستات عارضه بسیار شایعی است که با بالا رفتن سن ارتباط دارد. بیش از یک سوم مردان بالای 50 سال به بعضی از علائم بزرگ شدن پروستات دچار می‌شوند. علت اینکه چرا با بالا رفتن سن پروستات هم بزرگ می‌شود هنوز مشخص نشده، اما می‌دانیم که این بزرگ شدن به دلیل سرطان نبوده و خطر ابتلا به سرطان پروستات را هم افزایش نمی‌دهد. در عین حال، پروستات وقتی بزرگ می‌شود به مجاری ادراری فشار آورده و بر نحوه ادرار کردن فرد تأثیر می‌گذارد.
معمولاً علائم بزرگ شدن پروستات عبارتند از:
- مشکل در شروع یا قطع کردن ادرار
- ضعیف شدن جریان ادرار
- ادرار کردن با تقلا و مشقت
- احساس عدم تخلیه کامل مثانه
- ریزش طولانی قطرات ادرار بعد از تخلیه مثانه
- نیاز مکرر یا ناگهانی به ادرار کردن
- برخاستن مکرر از خواب شبانه برای ادرار کردن
اگر متوجه هرگونه تغییر یا مشکلی در الگوی عادی ادرار کردنتان شدید به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات کاهش مقدار مایعاتی که قبل از خواب مصرف می‌کنید (خصوصاً چای و قهوه) می‌تواند به کنترل علائمتان کمک کند. مصرف دارو هم می‌توانند پروستات را کوچکتر کرده و عضلات مثانه را شل کند.
در مواردی که مشکل شدید بوده و با دارو بهتر نمی‌شود، از جراحی برای کوچک کردن پروستات استفاده می‌شود. اگر هم کوچک کردن پروستات جواب ندهد معمولاً عمل جراحی برداشتن پروستات (پروستاتکتومی) توصیه می‌شود.
پروستاتیت
بر اساس آنچه که در مقالات مرتبط با بیماری های پروستات در سایت دکتر نامداری آمده است، پروستاتیت، عارضه‌ای است که در آن پروستات ملتهب (متورم) می‌شود. این عارضه گاهی اوقات ناشی از یک عفونت باکتریایی است، اما غالباً دلیل آن عفونت نبوده و اصلاً مشخص نیست که چرا بروز کرده است. پروستاتیت سه نوع دارد.
علائم هر کدام از انواع پروستاتیت عبارتند از:
پروستاتیت باکتریایی حاد
معمولاً به طور ناگهانی از یک عفونت باکتریایی شروع می‌شود. اگر علاوه بر علائم پروستات دچار تب، لرز یا درد شدید فوراً به پزشک مراجعه کنید. اکثر موارد این نوع پروستاتیت را می‌توان با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان کرد. البته، باید داروهایی هم برای درد یا ناراحتی تجویز شود.
پروستاتیت باکتریایی مزمن
عفونتی است که بارها و بارها عود می‌کند. این مشکل نادر را به سختی می‌توان درمان کرد. اما، گاهی اوقات مصرف طولانی مدت آنتی‌بیوتیک جواب می‌دهد. به علاوه، پزشک هم می‌تواند نکاتی را گوشزد کند که رعایت آن‌ها به بهبود سریع‌تر علائم کمک می‌کند.
پروستاتیت مزمن
که به آن سندرم درد لگن مزمن هم گفته می‌شود، یکی از مشکلات شایع پروستات است. این عارضه می‌تواند باعث دردِ پایین کمر، کشاله‌های ران و یا نوک آلت تناسلی شود. گاهی اوقات برای درمان این مشکل به ترکیبی از داروها، جراحی و تغییر در سبک زندگی نیاز پیدا می‌شود.
سرطان پروستات
سرطان پروستات یک عارضه شایع در بین مردان است. عواملی که می‌توانند احتمال ابتلا به سرطان پروستات را افزایش بدهند عبارتند از:
- سن: مردان 50 ساله و بالاتر در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به این نوع سرطان قرار دارند.
- سوابق خانوادگی: اگر پدر یا برادر شما مبتلا به سرطان پروستات باشد، احتمال اینکه شما هم به این عارضه دچار شوید افزایش پیدا می‌کند.
- رژیم غذایی: خطر ابتلا به سرطان پروستات برای مردانی که رژیم غذایی پرچربی دارند بیشتر است.
در مواردی که غده سرطانی آنقدر بزرگ می‌شود که بر مجرای ادراری فشار وارد می‌کند، تشخیص علائم سرطان پروستات از بیماری بزرگ شدن پروستات دشوار می‌شود. علائم بزرگ شدن پروستات عبارتند از:
- نیاز به ادرار کردن به دفعات بیشتر که اغلب در طول شب اتفاق می‌افتد.
- نیاز به رفتن باعجله به دستشویی
- مشکل در شروع ادرار
- تقلا برای ادرار کردن یا طولانی شدن مدت ادرار
- ضعیف شدن جریان ادرار
- اینکه احساس کنید مثانه به طور کامل تخلیه نشده
- خون در ادرار یا مایع منی
پزشک برای تشخیص اینکه آیا علائم پروستات بدخیم هستند یا خیر، از بیمار سؤالاتی در مورد مشکلات پزشکی گذشته‌اش و سوابق پزشکی خانواده او می‌پرسد. پزشک همچنین یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. در بخشی از این معاینه، پزشک دستکش به دست کرده و با فرو بردن انگشت به مقعد بیمار پروستات او را از لحاظ موارد زیر چک می‌کند:
- اندازه، سفتی و بافت پروستات
- وجود نواحی سفت، توده‌ها یا هرگونه زائده‌ای که به خارج از پروستات گسترش پیدا کرده باشد.
- هرگونه دردی که با لمس کردن یا فشار آوردن به پروستات بروز کند.
همچنین از بیمار یک نمونه ادرار برای آزمایش گرفته می‌شود. برای چک کردن سطح آنتی‌ژن اختصاصی پروستات هم آزمایش خون تجویز می‌شود چرا که سطح آنتی‌ژن اختصاصی پروستات در مردان دارای پروستات بزرگ شده یا مبتلایان به سرطان پروستات بالا است. علاوه بر این‌ها، ممکن است به انجام یک آزمایش اولتراسوند (که در آن از پروستات عکس‌های دیجیتال گرفته می‌شود) نیاز باشد.
اگر آزمایش‌ها وجود سرطان را نشان بدهند، بیمار برای انجام بیوپسی پروستات به یک متخصص (اورولوژیست) ارجاع داده می‌شود. در اینجا، متخصص از چند ناحیه‌ی پروستات نمونه‌های بافتی کوچکی برمی‌دارد و آن‌ها را از لحاظ وجود سلول‌های سرطانی بررسی می‌کند.
درمان سرطان پروستات
درمان سرطان به این بستگی دارد که آیا سرطان بخشی از پروستات را درگیر کرده یا کل آن را و اینکه آیا سرطان به بخش‌های دیگر بدن هم سرایت کرده یا خیر. البته، سن و وضعیت سلامت عمومی بیمار هم در انتخاب نحوه درمان نقش دارد. در اینجا پزشک می‌تواند برای انتخاب بهترین گزینه درمان به بیمار خود کمک کرده و عوارض جانبی احتمالی آن گزینه را برای او توضیح بدهد.
ارسال نظر