ادعای دولت درمورد واردات خودرو فقط باد هواست! | قیمت خودرو های وارداتی افزایش یافته اند! | کدام خودرو ها هنوز وارداتی اند؟

بازار خودرو در کنار ارز، بورس و مسکن یکی از بازارهای جذاب سرمایه‌گذاری در ایران بوده و پیش‌بینی قیمت خودرو کار ساده‌ای نیست. موازی با نوسانات چشمگیر دلار، شاهد نوسانات قیمت خودرو در بازار هستیم اوایل امسال بود که  قیمت خودرو  بین کارخانه و حاشیه بازار به شدت زیاد بود و پس از آن برای کنترل قیمت خودرو طرح قرعه کشی راه اندازی شد به هر حال  برخی معامله گران در بازار خودرو روی موج اخبار سیاسی نوسان قیمت ایجاد کردند و این امر موجب شد تا قیمت خودرو در بازار دوباره دچار نوسان باشد. قیمت خودرو صفر داخلی در روز ۴ خرداد ۱۴۰۱ با توجه به آمارها و قیمت روزانه سایت دیوار با تغییراتی همراه شد.

رویداد۲۴ بعد از تصویب آیین‌نامه واردات خودرو در هفته گذشته، حالا آن طور که نماینده‌های مجلس می‌گویند طبق این آیین‌نامه قرار است خودرو‌های کمتر از ۱۰هزار دلار با تعرفه‌ای زیر ۲۰درصد وارد کشور شوند.

به گزارش همشهری، طبق محاسبات انجام شده، با نرخ فعلی دلار، قیمت خودرو‌های وارداتی ارزان‌قیمت در حدود ۱۸۰تا ۳۲۵میلیون تومان خواهد بود. با این حال هنوز مشخص نیست که چه تعداد خودرو با قیمت کمتر از ۱۰هزار دلار وارد کشور خواهد شد.

ورود خودرو‌های ۳۰۰میلیون تومانی

آن طور که برخی نماینده‌های مجلس که در جریان مفاد آیین‌نامه واردات خودرو هستند اطلاع داده‌اند، قرار است واردات خودرو در دو سقف ۱۰ و ۲۰هزار دلار انجام شود، ولی تمرکز اصلی آیین‌نامه مزبور بر تسهیل واردات خودرو‌های ارزان‌قیمت است تا از این طریق بخش زیادی از نیاز سالانه بازار خودرو پوشش داده شود. به این معنا که میزان تعرفه درنظر گرفته شده به‌صورت پلکانی است و برای خودرو‌های ۱۰هزار دلاری یک تعرفه و برای خودرو‌های گران‌تر تعرفه بیشتری درنظر گرفته خواهد شد.

هم‌اکنون قیمت یک خودرو ۶هزار دلار با نرخ تعرفه ۱۰درصدی و با فرض واردات این خودرو‌ها با نرخ ارز نیمایی در حدود ۱۸۰میلیون تومان و با تعرفه ۲۰درصدی ۱۹۵میلیون تومان خواهد بود. قیمت یک خودروی ۱۰هزار دلاری نیز با نرخ تعرفه ۱۰درصدی با دلار نیمایی در حدود ۳۰۰ و با تعرفه ۲۰درصدی ۳۲۵میلیون تومان خواهد بود.

با این حال هنوز مشخص نیست که چه تعداد خودروی ارزان‌قیمت با این نرخ وارد خواهد شد. به زعم کارشناسان چنانچه دولت در نظر داشته باشد عرضه و تقاضا را در بازار به تعادل برساند و از این طریق زمینه ثبات قیمت در بازارخودرو را فراهم کند باید حجم واردات خودرو‌های ارزان‌قیمت در تیراژی دست‌کم چند صد هزارخودرو انجام شود تا بتواند به نحو مؤثری بر بازار تأثیر داشته باشد.

محدودیت‌های ارزی

با وجود آنکه به زعم کارشناسان واردات خودرو‌های ارزان‌قیمت باید در تیراژ بالا انجام شود، برخی خبر‌ها نشان می‌دهد هنوز به‌دلیل موانع ارزی، اتفاق نظری در مورد تیراژ واردات وجود ندارد چرا که بانک مرکزی با خروج گسترده ارز از کشور مخالف است. خبر‌های غیررسمی نشان می‌دهد دولت برای اینکه بتواند منابع ارزی واردات خودرو را تامین کند بندی را در آیین‌نامه واردات گنجانده است که به برخی صادرکنند‌ها اجازه می‌دهد در ازای صادرات برخی محصولات، اقدام به واردات خودرو کنند، اما با توجه به الزامات مربوط به رفع تعهدات ارزی صادرکننده‌ها بانک مرکزی با این طرح مخالف است.

دیروز در همین رابطه فرحناز رافع، رئیس مرکز ملی فرش دستباف ایران گفت: براساس آیین‌نامه واردات خودرو هر صادرکننده فرشی که ۷۰میلیون دلار صادرات داشته باشد می‌تواند خودرو وارد کند. اما احمد کریمی‌اصفهانی، رئیس اتحادیه تولیدکننده‌ها و صادرکننده‌های فرش دستباف گفت: این موضوع تازه مطرح شده و فعلا در حد حرف است.

امیرحسین کاکایی یک کارشناس خودرو نیز در این‌باره گفت: قرار است زیر ۱۰هزار خودرو وارد شود. اگر مشکل برجام برطرف شود تا حدودی قیمت خودرو کاهش پیدا می‌کند، ولی مشکل اصلی این است که بانک مرکزی با واردات خودرو مخالف است.

ظرف ۲ روز گذشته جلسات مختلفی در وزارت صنعت درباره مفاد آیین‌نامه واردات خودرو برگزار شده است، اما اتفاق نظری در این‌باره وجود نداشته و یکی از مفاد مورد اختلاف، بند مربوط به واردات خودرو در ازای صادرات است که بانک مرکزی با آن‌مخالف است.

اسقاط خودرو های فرسوده چند میلیون تومان می ارزند؟

طی سالیان اخیر معافیت خودروسازان داخلی از گواهی اسقاط از طرفی و ممنوعیت واردات خودرو به منظور جلوگیری از خروج ارز از طرف دیگر منجر به کاهش چشمگیر اسقاط خودرو شده است. این روند کاهشی همچنین تعطیلی مراکز بازیافت و اسقاط خودروهای فرسوده را به همراه داشته است که به اعتقاد کارشناسان، کاهش چشمگیر بازار تقاضای گواهی اسقاط، عدم انگیزه کافی در بازار عرضه اسقاط، عدم وجود سازوکار جامع قانونی در خصوص اسقاط وسایل نقلیه فرسوده، عدم تعهد تولیدکنندگان خودرو به امتداد مسئولیت تولیدکننده جهت مدیریت و بازیافت محصولاتشان و عدم تناسب ماهیت نظارتی ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت با جایگاه ساختاری کنونی از جمله دلایل اصلی رکود چرخه اسقاط در کشور هستند.

این در حالی است که بر اساس گزارش حسابرسی زیست‌محیطی نحوه اجرای قانون هوای پاک دیوان محاسبات کشور، ۱۰.۴۲۹.۵۵۳ وسیله نقلیه در مرز فرسودگی در کشور (سواری دولتی: ۷.۶۶۳، سواری شخصی: ۶۵۰.۰۹۲، تاکسی: ۱۳۱.۸۹۹، وانت :۵۱۷.۷۲۱، اتوبوس درون‌شهری :۹.۴۸۷، مینی‌بوس: ۶۵.۶۰۶، کشنده: ۴۴.۸۹۱، کامیون: ۱۸۹.۶۴۹، کامیونت :۱۵.۶۰۹، موتورسیکلت: ۸.۷۸۲.۲۵۶) وجود دارد که بیانگر اهمیت و ضرورت اقدام عاجل در این حوزه است.

در این بین یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که متأثر از تردد خودروهای فرسوده در سطح کشور دچار چالش شده، تولید و مصرف سوخت است زیرا هر یک از خودروهای فرسوده نسبت به یک خودروی غیرفرسوده ۱۴.۳ درصد مصرف بنزین بیشتری دارد.

آنطور که مرکز پژوهش‌های مجلس گزارش داده اسقاط هر خودروی فرسوده در شرایط فعلی سبب کاهش مصرف ۲۰۰۰ لیتر بنزین در سال می‌شود. ارزش صادراتی این میزان بنزین بیش از ۱۸۰۰ دلار معادل با ۵۴ میلیون تومان است.

با فرض اسقاط ۳۰۰ هزار خودرو در سال، بیش از ۵۴۰ میلیون دلار معادل ۱۶.۲ هزار میلیارد تومان به صورت سالانه در مصرف بنزین صرفه جویی می‌شود.

همچنین با احتساب قیمت هر لیتر بنزین ۰.۶ دلار، تردد هر خودروی فرسوده سالیانه موجب خسارت ۶۰۰ دلاری در حوزه سوخت خواهد شد.

 میزان مصرف بنزین کشور به بیش از ۱۱۰ میلیون لیتر در روز رسیده و از میزان متوسط تولید پیشی گرفته است. با توجه به روند کند افزایش تولید بنزین در کشور و رشد سالانه ۵ الی ۱۰ درصدی مصرف بنزین در صورت تداوم شرایط فعلی کشور به واردکننده بنزین تبدیل خواهد شد. بنابراین شاید بتوان اصلی‌ترین مزیت اقتصادی طرح‌های اسقاط وسایل نقلیه فرسوده را کاهش مصرف سوخت در بخش حمل و نقل کشور دانست.

با این حال اسقاط وسایل نقلیه از سال ۱۳۹۷ با افت چشمگیری مواجه شده است به گونه‌ای که در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ میزان سالیانه خودروهای فرسوده از رده خارج شده کمتر از ۷۰۰۰ خودرو بوده است. با توجه به اثرات منفی انباشت خودروهای فرسوده در کشور ضروری است که دولت و مجلس اقداماتی جهت حل این معضل ارائه کنند.